Ga naar de hoofdcontent
Publicatie

Proefschrift patiëntenparticipatie bij verblijf in het ziekenhuis

Person-centered Fundamental Care. Exploring Patient Participation In Hospitals

Wanneer patiënten participeren in hun verpleegkundige verzorging, kan dit leiden tot minder angst, verhoogde therapietrouw en patiëntveiligheid. Het kan overbehandeling voorkomen en opent de weg naar (meer) persoonsgerichte, essentiële zorg. Elise van Belle deed PhD-onderzoek naar patiëntenparticipatie tijdens het verblijf in het ziekenhuis.

Interessant voor:

  • ziekenhuizen en zorginstellingen
  • verpleegkundigen

Aanbevolen bij:

  • betrekken van patiënten bij hun zorgverlening in het ziekenhuis
  • zorgverbetering
  • persoonsgerichte zorg

Van Belle’s proefschrift is bedoeld om patiëntenparticipatie tijdens verblijf in het ziekenhuis te verbeteren. Zij begon met het aanpassen en testen van de Tell-us Card (vertelkaart) voor gebruik in Nederlandse ziekenhuizen.
Daarna bracht zij uitdagingen rond patiëntenparticipatie in kaart door:

  • het meten van de ervaren persoonsgerichte zorg bij verpleegkundigen en hun patiënten
  • te observeren hoe persoonsgerichte zorg in de praktijk werd uitgevoerd.

Ten slotte ontwikkelde zij een leidraad met best practices om patiënten- en familieparticipatie in de ziekenhuizen te verbeteren.

De Vertelkaart

De Vertelkaart is bedoeld om een gesprek op gang te brengen tussen patiënt en verpleegkundige over de verlangde zorg. De patiënt kan vragen en onderwerpen aankruisen die hij graag beantwoord ziet. Bijvoorbeeld: hoe ziet mijn dag eruit? Wat kan of mag mijn familie? Ik heb hulp nodig bij…

Vertelkaart niet haalbaar

De meerderheid van de patiënten vond de interventie prettig. De Vertelkaart toonde veel elementen van essentiële zorg met accent op psychosociale behoeften. De implementatie in de dagelijkse zorg bleek (te) complex. Verpleegkundigen beschouwen de interventie niet haalbaar in de huidige vorm. Ze vinden de toegevoegde waarde gering en de interventie te tijdrovend.

Patiënten en verpleegkundigen ervaren persoonsgerichte zorg verschillend

Van Belle vergeleek het ervaren niveau van persoonsgerichte zorg bij patiënten en hun verpleegkundigen bij 10 Vlaamse en 2 Nederlandse ziekenhuizen. Opvallend is dat verpleegkundigen menen dat ze een hoger niveau van persoonsgerichte zorg aanbieden dan patiënten menen te ontvangen. Hieruit blijkt hoe belangrijk het is om bij het verbeteren van persoonsgerichte zorg rekening te houden met dit verschil in perceptie.

Minder psychosociale zorg

Van Belle observeerde ook hoe 30 verpleegkundigen persoonsgerichte zorg verlenen. Hieruit blijkt dat zij vooral tijd besteden aan de fysieke en persoonlijke verzorging en minder aan psychosociale en relationele aspecten van fundamentele zorg. Zij werken veelal taakgericht en houden zelden rekening met behoeften en ervaringen van patiënten.

Deze studie laat zien dat het voor persoonsgerichte essentiële zorg nodig is dat verpleegkundigen leren hoe zij effectief psychosociale en relationele zorg verlenen. Deze resultaten leidden tot een bredere kijk op wat nodig is om patiëntenparticipatie in het ziekenhuis te verbeteren.

Leidraad voor verbetering van patiëntenparticipatie

Tot slot beschrijft Van Belle best practices voor het verbeteren van patiëntenparticipatie in het ziekenhuis. Ze concludeert dat succesvolle patiënten- en familieparticipatie in ziekenhuizen inspanning en toewijding vereist van een Raad van Bestuur, beleidsmakers en zorgverleners, en dat de leidraad behulpzaam is om te sturen op het verbeteren van de participatie.

Bestand

Is een document niet meer via de link beschikbaar? Neem contact met ons op. Het document dat je opvraagt, voldoet niet aan de eisen voor digitale toegankelijkheid (WCAG). Daarom bieden wij het niet zelf aan via Participatiekompas.

Colofon

  • Organisatie: Radboud Universiteit Nijmegen, dissertatie
  • Auteur: Elise van Belle
  • Publicatiedatum: mei 2023